Het monster dat inflatie heet wordt wakker

Ik ben niet ijdel. Tenminste: dat hoop ik toch. Maar een krant kopen als er een column van mij instaat, tja, dat kan ik niet laten. Ik zie het als een souvenir om te bewaren. Voor de kleinkinderen. Die dag in de krantenwinkel. “Eenmaal Het Laatste Nieuws, alstublieft.” “Da’s dan 2 euro en 70 eurocent.” Straf. De voorbije weken was dat telkens 2,50 euro. Met andere woorden: de krant is begin dit jaar 8 procent duurder geworden. Nu ga ik daar geen boterham minder om eten. Maar de krant is niet het enige product dat nogal veel in prijs is gestegen.

KBC kondigde onlangs ook al aan dat het per 1 april de prijs zal verhogen voor de populairste zichtrekening. Voor die ‘Plusrekening’, die 4 op 5 klanten van KBC hebben, moet voortaan 3,25 euro per maand worden betaald in plaats van 2,50 euro. Dat is een prijsstijging van 30 procent. Eerder al kondigde bpost aan zijn prijzen te verhogen. Een postzegel voor niet-prioritaire verzending kost sinds enkele dagen 1,07 euro in plaats van 0,98 euro (+9,2%), voor prior is dat 1,57 in plaats van 1,18 euro (+33%). Iets versturen binnen Europa? Dat is 19,35 procent duurder geworden. Een jaar geleden werd ‘postverzending’ in de consumptieprijsindex ook al 13,8 procent duurder. Nog een jaarlijkse topper: een pakje sigaretten. Daarvan gaat de prijs van 6,80 naar 7,50 euro. Plus 10,29 procent!

Hoger, Walter. Hoger!

Het Laatste Nieuws, bpost en KBC zijn maar enkele voorbeelden. Ik vroeg mijn avondstudenten of zij ook al prijsstijgingen hadden opgemerkt. Een selectie van de prijsverhogingen die ze de eerste dagen van het jaar hebben opgetekend:

• Hospitalisatieverzekering: +4,50%
• Omniumverzekering auto: +4,50%
• Verzekering rechtsbijstand auto: +3,50%
• Brandverzekering: +2%
• Abonnement Netflix Premium: +14,29%
• Worstenbrood: +7%

Na enkele jaren van een lage inflatie ziet het ernaar uit dat het monster met de naam “Inflatie” weer is wakker geworden. Overdrijf ik wanneer ik de inflatie een monster noem? Neen. Inflatie is wel degelijk een monster. Een monster dat geld verslindt. En het monster doet zijn werk goed. Op pakweg vijftig jaar eet het tachtig procent van de waarde van spaargeld op.

Inflatie doet sneller kopen

Toegegeven, een leven met inflatie is nog altijd beter dan een leven zonder. Erger nog is een leven met prijsdalingen of deflatie. Vraag dat maar aan de Japanners, die jarenlang met deflatie werden geconfronteerd. Inflatie is goed voor de economie omdat, zo wordt verondersteld, het mensen aanzet om sneller te consumeren. Voor de prijzen nog meer zijn gestegen. Geld moet rollen. Dalende prijzen daarentegen, zou de consument ertoe aanzetten om te wachten met een aankoop.

De spaarder verliest

Allemaal goed en wel. Maar de consument geeft niet al zijn geld uit. Hij spaart ook. Afgelopen jaar hebben we gemiddeld 1 op 5 euro van wat we netto verdiend hebben opgepot. Stijgen de prijzen? Dan daalt de waarde van geld. Gewoonlijk wordt die waardedaling van ons geld gecompenseerd met een vergoeding: de rente. Maar rente is er vandaag niet of nauwelijks. De spaarder gaat er bijgevolg op achteruit. In 2020 bedroeg de gemiddelde inflatie in ons land, al naar gelang de index, 0,74 procent (consumptieprijsindex) of 0,99 procent (gezondheidsindex). Wie zijn spaarcenten in cash aanhield en 0,11 procent verdiende op zijn spaarboekje heeft dus uiteindelijk 0,64 procent verloren aan het inflatiemonster.

Horeca & reizen

Dit jaar zal de inflatie allicht nog toenemen. Niet alleen omdat de post, de bank, de verzekeraar en de krantenuitgever hun prijzen hebben verhoogd. Maar ook omdat anderen dat ongetwijfeld ook nog zullen doen.

Stel dat we over een paar maanden weer op restaurant mogen gaan. Denkt u dan dat het druk zal worden of niet zo druk? Reken maar dat heel wat mensen blij zullen zijn dat ze weer uit eten kunnen gaan. De uitbater van een restaurant is goed gek als hij zijn prijzen niet zou verhogen. En dus stijgen de prijzen. De consument zal niet klagen. Hij beseft maar al te goed dat de horeca heeft afgezien en sponsort de sector graag.

Van zodra we weer veilig op reis kunnen, zullen velen ook op dat vlak hun ‘schade willen inhalen’ door zo snel mogelijk te vertrekken. Kosten ticket en hotel wat meer? Niemand die daar wat om geeft. Het monster is gulzig en neemt een nog grotere hap uit de waarde van geld.

Geen hyperinflatie

Ik verwacht me niet aan hyperinflatie, een fenomeen waarbij de inflatie zo sterk oploopt dat geld in geen tijd waardeloos wordt. Volgens Bas van der Hout, journalist van de krant De Tijd, denken nogal wat mensen dat we wel hyperinflatie zullen krijgen. Dat zou dan de reden zijn waarom de bitcoin op korte tijd sterk steeg. Maar dat denk ik niet. De schrik voor hyperinflatie is onterecht. Maar we krijgen dus wel meer inflatie.

De centrale banken, die erop toezien dat de inflatie niet al te hoog oploopt, zullen een oogje dichtknijpen als de inflatie boven het door hen beschouwde wenselijke maximale niveau van twee procent zal uitkomen. De Amerikaanse centrale bank heeft dat al meegedeeld. Maar voor de Europese Centrale Bank zal het ook geen enkel probleem zijn als het gemiddelde niveau van  prijsstijgingen hoger zal blijken dan twee procent.

Ieder nadeel heb zijn voordeel

De centrale bankiers beseffen immers dat een wat hogere inflatie geen enorm nadeel hoeft te zijn. Voor spaarders wel. Voor hen is inflatie sowieso nefast. Voor aandelenbeleggers is dat niet noodzakelijk het geval. Integendeel! Wordt een verzekering heel wat duurder? Zorg er dan voor dat je wat aandelen van verzekeraars in portefeuille hebt. Zo simpel is dat. Spaarvarkens gaf je  minder dan vijf maanden geleden op dat vlak trouwens al een tip die ondertussen al meer dan 26 procent heeft opgebracht.

Dat de inflatie stijgt, biedt trouwens nog een groot voordeel. Een van de grootste problemen in de wereld is nu de almaar stijgende schuldenberg. Die evolutie is echt verontrustend. Maar inflatie verlicht de schuldenberg. Dankzij inflatie daalt namelijk niet alleen de waarde van spaargeld, maar ook de reële waarde van de schuldenberg. Het geleende geld zal immers later worden terugbetaald in euro’s of dollars die tegen dan al aanzienlijk in waarde zijn gedaald. Het blijft uiteraard heel jammer dat vooral overheden massaal bijkomende schulden aangaan. De schuldenberg zal op die manier blijven stijgen. Maar het probleem zou nog veel groter worden als er nauwelijks inflatie zou zijn. Mijn gedacht? Die inflatie is een zegen. Alleen niet voor de spaarder. De spaarder zal uiteindelijk de rekening betalen. Zoals gewoonlijk. Wil de spaarder ook de moeite doen om belegger te worden, dan kan hij zich wapenen tegen het monster dat Inflatie heet.

Je kan over dit belangrijke onderwerp meer lezen op Spaarvarkens:

0,11% is wel erg weinig. Wie biedt de hoogste spaarrente op dit moment? – Spaarvarkens.be

Laat u niet overvallen door het spook van de inflatie – Spaarvarkens.be

Lees deel 1: Naar een postmodern geldsysteem: fiatgeld

Lees deel 2: Goud als alternatief voor fiatgeld

Lees deel 3: Digitale munten, nieuw geld voor een nieuw tijdperk