Welke lessen zijn er getrokken uit de omstreden FIRE documentaire? 

Voor een interview met de VRT over de omstreden FIRE documentaire (hier te bekijken) ging Stefan Willems in gesprek met Riadh Bahri over financiële educatie. Ze duiken dieper in het gevaar van het ontbreken van financiële kennis bij jongeren, maar ook bij mensen die de schoolbanken al verlaten hebben. Wie vandaag financieel ongeletterd is, riskeert om slachtoffer te worden van malafide beleggingspraktijken. Een bekend voorbeeld van dergelijke financiële oplichting zijn piramidesystemen zoals The Future Trade waar een van de documentaire deelnemers  in betrokken was. Daarnaast geeft de medeoprichter van Spaarvarkens.be ook een realistisch beeld van wat FIRE nu echt betekent en geeft hij tips mee voor mensen die zich hierin willen verdiepen.

Welk gevoel heb je bij het offline halen van de documentaire? 

Dat is dubbel. Ik sta nog steeds achter hetgeen dat er van mij getoond is in de documentaire, maar ik denk wel dat het de juiste keuze is geweest nadat er aan het licht kwam dat één van de deelnemers zijn geld belegt in een frauduleus piramidesysteem.

Zijn we als Belgen niet kwetsbaar voor zulke praktijken door ons gebrek aan financiële geletterdheid? 

In zowel België als in de buurlanden is er nog veel werk aan de winkel op het vlak van financiële geletterdheid. Vandaag is het zo dat vooral banken een monopolie hebben op deze kennis. Die sector neemt die taak zeker au sérieux, maar zit natuurlijk ook met commerciële belangen die meespelen. Het onderwijs zou hierin een neutrale rol kunnen spelen om jongeren over geldzaken te informeren. 

Wat is het basisidee van FIRE? 

Eerst en vooral benadruk ik graag dat FIRE niks te maken heeft met snel rijk worden. Het gaat vooral om uitgaves verlagen en inkomsten verhogen. Het verschil tussen beide beleggen, zal dan als appeltje voor de dorst dienen. Dit is een proces van meerdere jaren of zelfs decennia. Door bijvoorbeeld 100 euro per maand te beleggen tegen een rendement van 5% en dat voor 25 jaar kan je al een mooie som opbouwen. Concreet bekom je na 25 jaar dan 59.550,97 euro op basis van een inleg van 30.000 euro. Dat verschil tussen beide is te wijten aan het rente-op-rente effect . U kan hier uw eigen berekening maken.

Die extra geldsom geeft mensen dan de vrijheid om bepaalde keuzes te kunnen maken. Wanneer iemand bijvoorbeeld ongelukkig is met zijn job, heeft die persoon niet altijd de optie om zijn ontslag te geven door het woonkrediet dat betaald moet worden. Het extra appeltje voor de dorst lost dat probleem op en geeft de ongelukkige werknemer de kans om op zoek te gaan naar een job die beter bij hem of haar aansluit.

Waarin kan ik beleggen als leek om extra vermogen op te bouwen? 

Het is moeilijk om daar een eenduidig antwoord op te geven. De beleggingsstijl die bij jou past, hangt af van verschillende factoren zoals jouw risicoappetijt en de periode waarin je het belegde kapitaal kan missen. Hoe langer je het kapitaal niet nodig hebt, hoe meer risico je kan nemen. 

Wie het op veilig wil spelen, kan door de stijgende rentes kiezen voor overheidsobligaties. De Belgische overheidsobligaties bieden vandaag een rendement van 2,3% over een periode van 10 jaar. Wie iets meer risico kan tolereren, kan voor Amerikaanse staatsobligaties kiezen die vandaag 3,3% rendement geven over dezelfde periode.

Willems benadrukt hierbij wel dat beleggen maar mogelijk is vanaf je het belegde kapitaal kan missen voor minstens zeven à tien jaar. En na het aanleggen van een buffer voor noodsituaties. “Zonder aan die voorwaarden te voldoen, blijf je beter weg van de beurs, stelt de oprichter van spaarvarkens.be”. Op de beurs speelt namelijk tijd in jouw voordeel. Hoe langer je kapitaal kan missen en op de beurs belegt, hoe kleiner de kans op een aanzienlijk kapitaalverlies. Hoe korter jouw beleggingstermijn, hoe wispelturiger het rendement dan weer kan zijn.

Voor beleggers die zich comfortabel voelen met een belegging in aandelen stipt Willems aan dat beginners best opteren voor goed gespreide ETF’s en niet zelf aandelen gaan selecteren. ETF’s zijn fondsen zoals je die bij de bank ook al kopen. Het verschil is dat er niemand achter de schermen zit. Het gaat met andere woorden om grote instellingen zoals Blackrock die het geld van beleggers verzamelen en hiermee een vooraf bepaalde selectie van 1500 aandelen kopen. Het idee is vooral om hierbij de algemene economie na te bootsen. Als de economie over de komende 20 jaar groeit met 1% à 2% , dan kan je via deze methode hiervan meeprofiteren.  

Bovendien geeft Willems nog de tip mee om maandelijks op een vast tijdstip een breedgespreide ETF te kopen. Zo koop je als de beurs hoog en laag staat met een gemiddelde aankoopkoers tot gevolg.

Wat is de belangrijkste les die we meenemen uit de commotie van de afgelopen weken? 

De eenvoudigste manier om al jouw geld kwijt te raken is om in te gaan op mensen die de snel-rijk-droom beloven. Uiteindelijk gaat het om zuurverdiende centen waar je keihard voor gewerkt hebt. Het is zonde om dat zomaar te verliezen aan oplichters door gebrek aan financiële geletterdheid. De financiële kennis opkrikken bij scholieren is vooral een taak van de scholen. Maar er moet ook voldoende ondernomen worden voor mensen die de schoolbanken al verlaten hebben. “Ik hoop dat de VRT daar ook een rol in kan gaan spelen”, besluit Willems.

Via deze link heeft u toegang tot het volledige artikel van de VRT waar er ook praktische tips gegeven worden hoe u een frauduleus piramidespel kan herkennen.