Voetbal & zwart geld: this is Belgium

We hebben twee nationale sporten in ons land. Voetbal én fiscale fraude. Jaarlijks ontduiken Belgen voor zo’n 20 miljard euro aan belastingen. Niet alleen multinationals of sportvedetten zoals Cristiano Ronaldo ontsnappen aan hun plicht tot het betalen van hun belastingen. Ook de kleine garnalen uit het provinciaal voetbal durven al wel eens een oogje dichtknijpen als het gaat over het betalen van hun belastingen. Net als op nationaal of internationaal vlak ‘kopen’ lokale sponsors met zwart geld spelers en realiseren ze bij verkoop een belastingvrije meerwaarde. Pure witwasserij. Wordt het geen tijd dat dit stopt? 

Ondanks alle maatregelen van de overheid vloeit zwart geld nog altijd veel op en rond de voetbalterreinen. Gemiddeld ontvangen de spelers van de eerste en de tweede ploeg in provinciale afdeling minstens 2 500 euro per seizoen in een ‘gesloten envelop’, aldus recent onderzoek van Sporza. Rekening houdend met een 2000-tal clubs voor het hele land en 30 spelers per vzw betekent dit tegen een aanslagvoet van 33% een verlies aan de Belgische schatkist van 50 miljoen euro per jaar.

De politiek laat het na om Koning Voetbal aan te pakken. Onder de slogan van ‘sporten is gezond’ geniet de sector zelfs een royaal gunstig voordeel. Bovendien controleert de fiscus de clubs amper, want de overheid wil het volk niet te veel tegen de borst stoten. Toch is de nood hoog om ons voetbal aan te zuiveren.

Provinciaal niveau

Uit bepaalde studies blijkt dat het aandeel van zwart geld in het provinciale voetbal globaal daalt door de strenge controles die gedaan worden. Maar de clubs worden steeds creatiever als het gaat over het omzeilen van de fiscus. Zo geven ze aankoopbonnen, geschenken, voordelen in natura, bedrijfswagens, tankkaarten, … Sommige spelers mogen zelfs rekenen op een nieuwe keuken in hun huis of een volledige renovatie van het huis.

Het beheer van een club kost handenvol geld. Schattingen gaan van 50.000 tot 300.000 euro per seizoen. Dan volstaan de inkomsten van de toeschouwers, de kantine, het lidgeld of lokale sponsors niet. Zeker als je ziet wat een speler verdient volgens bepaalde studies.

• Tekengeld (meestal in het zwart): 500 euro
• Wedstrijdpremie (zwart én wit): 150 euro bij winst, 100 euro bij een gelijkspel en 50 euro bij verlies
• Onkostenvergoeding: maximum 0,3456 euro per kilometer (belastingvrij)
• Voordelen in natura: auto’s, keukens, …

Betaling winstpremie

Veel van het zwarte geld dat betaald wordt in onze voetbalmaatschappij bestaat uit de uitbetaling van winstpremies. Ik heb mijn oor eens te luisteren gelegd  bij enkele spelers uit de 1^ste en 2^de provinciale. Deze spelers bevestigen dat hun uitbetaling na een gewonnen wedstrijd gebeurt door het verkrijgen van een enveloppe met enkele bankbiljetten. Ze ontvangen deze bedragen zonder dit aan te geven bij de fiscus.

Steeds meer lokale voetbalclubs hebben het moeilijk om het hoofd boven water te houden. De betaling van zulke winstpremies zorgt ervoor dat de financiële toestand alleen maar verslechtert. Derde provincialer Sint-Jozef Londerzeel heeft daarom beslist dat de club geen individuele premies meer zal betalen aan de voetballers. Dat is volgens hen niet meer leefbaar. Ze hebben daarom beslist om over te stappen naar een soort van collectieve vergoeding. Er wordt verwacht dat er nog vele provinciale voetbalclubs hun voorbeeld zullen volgen.

Propere Handen

Het meest actuele thema dat nu de ronde doet als het gaat over zwart geld in de voetbalwereld is de zaak ‘Propere Handen’. Propere handen is een grootschalig onderzoek dat wordt gevoerd door het federaal parket naar witwaspraktijken,  omkoping  en matchfixing in het Belgisch voetbal. Maar daarin speelt zwart geld ook een belangrijke rol. Zo zou er 261 000 euro aan zwart geld blijven plakken zijn bij transfers van voetbalclub KV Mechelen. De hoofdverdachte hierin is de makelaar Dejan Veljkovic.

Dit is nog maar het topje van de ijsberg als het gaat om fraude en zwart geld. Zo zou makelaar Dejan Veljkovic nog met tientallen personen in de voetbalwereld deals gesloten hebben waarbij hoge bedragen aan zwart geld betaald werden. In de Pano-uitzending van vanavond (14 dec 2021) gaf Veljkovic hierover meer uitleg. Er werden deals gesloten met scheidsrechters, bestuursleden, trainers, …

Dit onderzoek loopt nog steeds en er wordt volgens experten verwacht dat dit een grote impact zal hebben op het Belgische voetbal. Zeker wanneer het gaat om de grote clubs van ons land. Er zal nog extra controle gebeuren door de overheid, wat het voetbal alleen maar ten goede zal komen.

Nederland

In Nederland is er sinds 1 Januari 2021 een nieuwe wet in voege gegaan met het doel om zwart geld in het amateurvoetbal tegen te gaan. Zo is het verboden dat spelers betaald krijgen door derden. Daarnaast mogen ze niet meer verdienen dan een onkosten- of vrijwilligersvergoeding. De Nederlandse voetbalbond beweert extra alert te zijn omdat – door de coronacrisis – clubs nog aantrekkelijker zijn geworden voor criminelen.

Het is zeer moeilijk om op de juiste manier controles uit te voeren. Maar het verschil met ons land is dat – wanneer ze in Nederland erachter komen dat de wet overtreden wordt – de sancties niet mals zijn. Zo wordt er gedreigd met verplichte degradatie en schorsing van spelers voor een lange tijd.

Oplossing

In België blijkt nog altijd dat te veel fraudeurs er met een lichte vermaning van afkomen. Zo blijft misdadig gedrag bestaan. De oplossing? Verhoog de pakkans, trek de boetes op en verleng de verjaringstermijnen. Voer deze (gevangenis)straffen en verbeurdverklaringen ook effectief uit, zoals in Duitsland met Uli Hoeness, ex-topmanager van Bayern München. Hij zat een celstraf uit van 3,5 jaar voor belastingontduiking. Volg het voorbeeld van onze noorderburen. Geef tenslotte benadeelde burgers en bedrijven de kans een juridische actie tegen fraudeurs te starten. Er zou ook nauwer samengewerkt kunnen worden met de Belgische belastingdienst. Op die manier kan er een sneller opsporing gebeuren wanneer er vermoedens zijn van de betaling van zwart geld.

Thomas Ooms

Leren beleggen? De Spaarvarkens beleggingscursus start opnieuw in januari

Spaarvarkens.be start vanaf begin januari opnieuw zijn beleggingscursus voor beginnende en ervaren beleggers. Vroege beslissers krijgen een additionele korting van €50. Meer info hieronder.