Is bitcoin nodig?

Javier Milei, de econoom die sinds 10 december president is van Argentinië, zal een wetsvoorstel indienen bij het Argentijnse Congres om voortaan elke functionaris van de Argentijnse centrale bank die de opdracht zou geven om Argentijnse peso’s bij te drukken om zo het begrotingstekort van Argentinië te financieren, naar de gevangenis te sturen.

Financiële discipline

Een drastische maatregel, indeed. Maar eigenlijk hoort het zo. Enfin, niet dat mensen naar de gevangenis worden gestuurd. Wel dat de centrale bank een regering niet tegemoet mag komen als er een begrotingstekort is. Dat staat zelfs in de statuten van de Europese Centrale Bank (ECB). Maar euh, het is niet omdat het in de statuten staat, dat die ook worden nageleefd. Ergens zou ik nog kunnen begrijpen dat een centrale bank in noodgevallen zou tussenkomen. Maar voor je het weet is dat een reden voor regeringen om alle financiële discipline zomaar te laten varen. En dat is heel gevaarlijk. Op den duur is het vertrouwen in de eigen munt weg. Probeer dat dan nog maar eens terug te winnen.

IMF

Milei zegt dat hij de steun geniet van het IMF in zijn strijd tegen de extreem hoge inflatie in zijn land. Ik kan dat geloven. Als je geconfronteerd wordt met een inflatie van 200%, dan zijn extreme maatregelen nodig. Het voorstel van Milei is nog geen oplossing, wel een symbolisch verzet tegen een oplossing die er nooit een was. Begrotingsdiscipline is daarentegen wel een oplossing, al botst het met de gratis-geldwaanzin van centraal bankiers en politici, ook bij ons, om op de wijze van Sinterklaas aan iedereen zoveel geld te geven als hij wil. Alles gratis! Wat uiteraard verzwegen wordt, is dat Sinterklaas zo de Zwarte Piet doorspeelt aan een ander die dan uiteindelijk de rekening zal moeten betalen. Dat zal niet “de rijke” zijn, wel de maatschappij, of de middenklasse, of – erger nog – de volgende generatie.

Kettingzaag

Of je nu fan bent van Milei of niet, als sommige regeringen verder blijven doen zoals ze nu bezig zijn, zullen her en der nog meer politici worden verkozen die met een kettingzaag staan te zwaaien. Vijfendertigduizend miljard dollar staatsschuld voor de Verenigde Staten? Who cares? Een structureel begrotingstekort van tientallen miljarden euro voor België? Et alors? In de eurzone is er nog het bijkomende ‘voordeel’ – ik noem het zelf een nadeel – van de euro. Die dwingt tot solidariteit. Maar het is een misplaatste lotsverbondenheid. Omdat we weten dat we met twintig op de euroboot zitten, gaan we ervan uit dat de andere negentien ons wel een reddingsboei zullen toewerpen wanneer het misgaat. Maar wat als we zo allemaal denken? En wat als we dan ook nog eens in misplaatste zelfgenoegzaamheid de jongens met de grootste reddingsboei ‘de vrekkige vier’ noemen? Hoe solidair is dat?

Bitcoin

Velen weten dat ik niet de grootste fan ben van bitcoin. Weinig bitcoin-fans weten echter dat ik wel grotendeels hun kritiek op gelddrukkers, inflatie-aanzwengelaars en andere Sinterklazen deel. Ik denk alleen dat er betere manieren zijn om te vechten tegen het onrechtvaardige en catastrofale gebrek aan financiële discipline bij tal van politici die voorlopig nog de macht in handen hebben. Ze moeten tot het besef komen dat het gat in hun handen geen deel is van de oplossing. Integendeel. Ze moeten ook niet per definitie ervan uitgaan dat een centrale bank, ‘de rijke’, of ‘wie na ons komt’ het probleem wel zal oplossen. Als we verantwoordelijke politici zouden krijgen, met de hulp van de kiezer of desnoods onder dwang van het IMF, dan is bitcoin niet eens nodig.

ps: bijna zeven jaar geleden gaf Spaarvarken Pascal Paepen in Brussel een lezing over het mandaat van de ECB. Die voordracht kan je hier bekijken.