Het regeringsakkoord gewikt & gewogen

Dat het even geduurd heeft, is een understatement. Maar we hebben dus wel een nieuwe regering. Eindelijk! En een premier die Nederlands spreekt. Ook mooi! De intrede van Frank Vandenbroucke is ook opmerkelijk. Een wijs man, die we ongetwijfeld goed kunnen gebruiken bij Volksgezondheid. Hopelijk zal minister Vandenbroucke ook zijn zegje mogen doen over andere thema’s die hem liggen. De pensioenen, bijvoorbeeld.

Lagere kost bij pensioensparen?

Dat de minimumpensioenen stijgen is een goede zaak. Gepensioneerde zelfstandigen zitten nu vaak in de armoede. Dat verdienen ze niet. Dat wettelijk pensioen noemen we de ‘eerste pijler’ van ons pensioensysteem. En die wordt dus – terecht – versterkt. Prima!

De regering wil ook de tweede pijler van ons pensioen, het aanvullend pensioen via de werkgever, verder uitbouwen. Ook goed!

Voor de derde pijler, het pensioensparen, zal de regering de diverse kosten die de fondsbeheerders en de banken aanrekenen (instapkosten en beheersvergoeding) bestuderen. Spaarvarkens gaf in een eerdere bijdrage al aan dat die kosten inderdaad een te groot deel uit de pensioenspaarpot nemen. We hopen dat de analyse door de overheid zal leiden tot actie en een lagere kostprijs van de derde pijler.

Groene banken

Ook voor de vierde pijler is er nieuws in het regeerakkoord. Die pijler omvat het spaargeld dat niet fiscaal aangemoedigd wordt, op 1 uitzondering na: de aloude vrijstelling van de roerende voorheffing op de gereglementeerde spaarrekening. Wat is nieuw? Dat de regering zal onderzoeken hoe men de berg van meer dan 300 miljard euro spaargeld kan activeren. Concreet denkt men aan een aanmoediging van investeringen of beleggingen in duurzame ecologische projecten ‘met een hoger rendement dan de spaarrekeningen’. “Denk bijvoorbeeld aan het systeem van de groene banken”, voegt men daar nog aan toe.

Groene obligaties

Wat dat precies is, een groene bank? Ik zou het niet weten. Tenzij het een exemplaar betreft in het park. Wellicht heeft de overheid het over “green bonds”, obligaties waarvan de opbrengst enkel mag aangewend worden voor ecologische projecten. Die green bonds zijn tegenwoordig heel populair, vooral dan bij institutionele beleggers die massaal hun portefeuilles willen verduurzamen. Dat begrijp ik nog. Maar ik betwijfel of de overheid er goed aan doet om dit instrument, dat in lijn met de gewone, niet-groene obligaties, nauwelijks nog wat opbrengt, te gaan promoten bij de gezinnen.

Promoot aandelen!

Dat is een gemiste kans. Hoe vaak hebben we de afgelopen maanden al niet gehoord, ook en vooral uit politieke hoek, dat het een schande is dat Bill Gates, Jeff Bezos, Mark Zuckerberg en andere miljardairs dit jaar hun vermogen flink hebben zien stijgen? Is er een politicus die weet hoe het komt dat die miljardairs nog rijker werden? Laten we er een meerkeuzevraag van maken:

a) Bill Gates, Jeff Bezos, en Mark Zuckerberg investeerden hun vermogen in green bonds.

b) Bill Gates, Jeff Bezos en Mark Zuckerberg houden hun vermogen aan in aandelen van respectievelijk Microsoft, Amazon en Facebook.

Jawel. U heeft het goede antwoord gegeven. Tenzij u koos voor antwoord “a”, uiteraard. Maar dat deed u gelukkig niet.

Die miljardairsaandelen zijn dan ook nog eens beursgenoteerd en dus voor iedereen beschikbaar. Er rest geen enkel excuus om als Calimero te jammeren dat anderen een voordeel hebben waar je zelf niet kan over beschikken. Beleg, verdorie en gij zult meegenieten van de stijging van dergelijke aandelen.

Speculeren

In de Wetstraat heeft men het echter niet begrepen op spaarders die een deel van hun centen beleggen in aandelen. Men vindt dat al snel ‘speculeren’. Is er iemand die de ambitie heeft om onze politici duidelijk te maken dat er een groot verschil is tussen beleggers en speculanten?

Iets voor de verkiezingen nodigde ik een aantal politieke kopstukken uit voor een verkiezingsdebat aan de Thomas More Hogeschool. Iedere partij stuurde een vertegenwoordiger, op de liberalen na. Het panellid van Groen liet in het debat verstaan dat zij absoluut niet belegde. Zelfs het pensioensparen ging aan haar voorbij. Ze had nochtans een mooie job en haar partner had ook een mooie, vaste baan. Maar het leek wel alsof er een stigma kleefde aan het beleggen. “Of we dan niet mogen beleggen in ecologische projecten?’, vroeg ik nog. “Natuurlijk wel. Als het groene beleggingen zijn, dan willen we die wel aanmoedigen.”

Het kon altijd erger

Het is jammer dat beleggen zo’n negatieve bijklank heeft bij menig politicus. Toegegeven, we zijn wel tevreden omdat een extra vermogenstaks of effectentaks niet voorkomt in het regeerakkoord. Hadden we nu een nieuwe regering met de N-VA, dan hadden we dus wel weer een nieuwe extra vermogensbelasting op ons bord gekregen. Bizar, want zo’n nieuwe taks zou dan weer vooral door Vlaamse spaarders betaald worden.

Pensioencommissaris

De laatste dagen hoorde je veel over de noodzaak van het aanstellen van een coronacommissaris. Een griepcommissaris hadden we al. Maar is er niet een nog veel grotere nood aan een pensioencommissaris?

Zo iemand met verstand van financiële zaken, die weet op welke financiële ramp we afstevenen als we onvoldoende reserves hebben voor ons pensioen? Iemand die ook kan uitleggen hoe het achtste wereldwonder werkt, met rendement op rendement? Iemand die kan duiden dat beleggingen in aandelen welvaart opleveren, zowel voor de maatschappij als voor de belegger zelf? Sinds de pensionering van voormalig senator Etienne Cooreman is er grote nood aan iemand die ambassadeur wil zijn voor het beleggen in aandelen.

Met een uitstekende pensioencommissaris komt er misschien wel een plan om op lange termijn een mooie portefeuille op te bouwen, zowel op het niveau van de gezinnen als, overkoepelend, bij de overheid. De federale overheid heeft trouwens een portefeuille met beursgenoteerde aandelen. Maar je wordt niet bepaald wild van de samenstelling daarvan: Proximus, bpost, Nationale Bank en BNP Paribas. Gelijk welke belegger kan een gediversifieerde portefeuille samenstellen met veel minder risico en een hoger rendement. Wat denk je? Gewoon doen, toch?