Check het makelaarsloon bij aankoop van een obligatie

Obligaties zijn weer in. Daarom besteden wij er sinds enige tijd meer aandacht aan, temeer daar obligaties geen simpele belegging zijn. Je moet oog hebben voor de diverse risicoaspecten: kredietrisico, renterisico, liquiditeitsrisico, wisselrisico. En naast klassieke plain vanilla obligaties (een vaste rentevoet en een terugbetaling aan 100% op een welbepaalde datum) bestaan er ook nog heel wat speciale, hybride en gestructureerde obligaties die omwille van hun extra risico’s bijkomende analyse vergen.

Ook het fiscale is een erg belangrijk aandachtspunt bij obligaties en hier zijn we in een vorig artikel op ingegaan.

Transactiekosten

Naast de risico’s en de fiscale behandeling kunnen tenslotte nog de transactiekosten je rendement op een obligatiebelegging beïnvloeden. Daar hebben we het vandaag over. Bij obligaties op de primaire retailmarkt (bij uitgifte) betaal je het makelaarsloon niet apart, het zit vervat in de uitgifteprijs en is meestal hoog. De recente UCB-uitgifte op 6 jaar had een makelaarsloon (een “verkoop- en distributiecommissie”) van 1,875% vervat in de uitgifteprijs van 101,875%. Van een netto coupon van 3,64% zakt het netto-rendement door die kost tot 3,29%. Op de secundaire markt daarentegen betaal je het makelaarsloon als een aparte kost. Maar het makelaarsloon trekt ook hier je effectieve aankoopprijs op, met dus een neerwaartse invloed op je rendement. Op de secundaire markt kan je het makelaarsloon evenwel beter onder controle houden. 

Het makelaarsloon is in principe gebaseerd op het volledige aankoopbedrag, dus inclusief verlopen rente. Het tarief is bij veel brokers een bedrag in functie van de grootte van het order en dus geen vast percentage van toepassing op alle orders (zie ook onderstaande tabel). Het is daarom aangewezen de gedetailleerde tarievenlijst van je broker op te vragen. 

Hoe berekenen?

Om je volledige aankoopprijs en het verbonden rendement te kennen moet je het makelaarsloon toevoegen aan de prijs. Hoe? Je moet het makelaarsloon van toepassing op een order omzetten in een percentage van je nominaal aankoopbedrag, en je aankoopkoers hiermee verhogen.

Voorbeeld: je koopt een nominaal bedrag van 10.000€ aan koers 90% en het makelaarsloon is 30€ voor die transactie van 9000€. Dus 0,3% van het nominale bedrag. Je effectieve aankoopkoers stijgt van 90% naar 90,3%. Een simpele vuistregel om de impact van het makelaarsloon op je rendement (netto en bruto) te kennen is dat extra percentage te delen over de looptijd van de obligatie. Een kost van 0,3% over 3 jaar bv. heeft een impact op het jaarlijks rendement van 0,1%. Noot: Als je onze tool gebruikt moet je ook het makelaarsloon van je beoogd order omzetten in een percentage. 

Sommige brokers splitsen het makelaarsloon op in een marge en een transactiekost. Hou rekening met beide delen. Soms wordt ook een brokermarge toegevoegd op de koers zelf, dus check steeds de marktprijzen van een obligatie en werk met een limietkoers. En alvorens je een order definitief valideert, bekijk je best eerst grondig de geleverde kosteninformatie van het geplande order. 

De beurstaks is eigenlijk ook een transactiekost, maar voor obligaties is die laag, 0,12% tegenover 0.35% voor aandelen. Op vervaldag is er geen beurstaks.

Als je obligaties in vreemde munten koopt, zal je meestal een wisselkost betalen als je vertrekt uit euro, maar dit is ook het geval bij aandelen en fondsen. Besef wel dat het een bijkomende hap uit je rendement is en ook opnieuw speelt als je later weer zou omzetten naar euro.

Tabel makelaarsloon bij twee belangrijke brokers voor obligaties. 14/11/2023