Wat is shorten? Spaarvarkens legt uit

Niets zo interessant de afgelopen dagen als de beurzen volgen. Al decennia is het een volkswijsheid dat de beurs er niet is voor de kleine man. Die heeft toch altijd het nakijken.

Professionele beleggers hebben betere informatie dan de kleine belegger, om mee te beginnen. De grote jongens hebben toegang tot dure handelssystemen waarmee men op enkele nanoseconden kan handelen. En vaak heeft het grote geld ook een directe lijn met het management, waardoor ze als eerste de belangrijkste evoluties kennen.

En de kleine belegger? Die gaat in kudde de beurs op en probeert de grote jongens achterna te hollen. Dan nemen een paar roekeloze schapen onnodige risico’s en worden ze vakkundig afgeslacht door de wolven van Wall Street.

Kleine belegger maakt vuist tegen grote geld

Maar wat als je als kudde bijeen blijft? Wat als de ‘schapen’ zich verenigen tegen de grote boze wolf? Dat is wat er de voorbije weken gebeurde op Wall Street, en hoe! Tienduizenden beleggers verenigden zich op het beleggingsforum ‘Wall Street Bets’. Ze kochten massaal het aandeel GameStop. Dat bedrijf is vooral bekend voor de verkoop van games, in goeie ouderwetse bakstenen winkels. Een business zonder toekomst, want games worden meer en meer online verkocht, via platformen als Steam. Of ze worden rechtstreeks gedownload op spelconsoles als Xbox en Playstation. De ‘disc edition’ van een Playstation 5 is zelfs 100 euro duurder. De trend is duidelijk.

Dus dachten hefboomfondsen (hedge funds) op Wall Street: kunnen we geen geld verdienen door in te spelen op een daling van het aandeel van GameStop? En ja, dat kan: door te ‘shorten’. Op die manier kunnen de grote beursspelers grof geld verdienen aan koersdalingen.

‘Shorten’?

Hoe werkt dat dan, ‘shorten’? Laten we een fictief personage nemen als voorbeeld. Laten we hem Jan De Korte noemen. Jan heeft sinds de recente — ook fictieve — beursnotering van Spaarvarkens.be voor 10.000 euro aandelen van Spaarvarkens.be verworven. De evenzeer fictieve Joske D’Haese, een sterke gelover in de vrije markt en het liberale gedachtegoed, komt hier al snel achter.  ‘Spaarvarkens.be’ zegt Joske, ‘dat is dikke brol, waar nu eens niemand op zit te wachten.’ En met die gedachte rijdt hij met zijn BMW richting Knokke, op bezoek bij zijn goede vriend en private banker Maurice Lippens.

‘Joske, weet je wat? Dat wordt toch nooit wat met Spaarvarkens.be. Laat ons dat gewoon shorten‘, suggereert de bankier, met zijn sigaar van het merk ‘Black Dragon’ in de mond.

Maurice kijkt meteen voor zijn vriend op het computerscherm en ziet dat hij de aandelen van Spaarvarkens.be perfect kan lenen, tegen een rente van 3% per jaar. Wat Jan De Korte en veel nietsvermoedende beleggers immers niet weten, is dat sommige aandelenhandelaars je aandelen uitlenen wanneer je er een account maakt. Leuk voor de broker, want zo kan hij een extra centje verdienen door jouw eigendom uit te lenen.

‘Eureka!’ zegt Maurice, die meteen voor 10.000 euro aandelen Spaarvarkens.be leent. Al even snel verkoopt hij ze weer op de beurs, voor 10. 000 euro. Daar heeft hij maar een paar seconden voor nodig.

‘Hier Joske, hier heb je je 10.000 euro al terug. Nu moet je enkel nog een paar maanden wachten tot die aandelen van Spaarvarkens.be waardeloos worden en dan koop je ze terug voor 50 euro, dat lijkt me een eerlijke prijs’, zegt Maurice. Joske loopt blij naar buiten, 10.000 euro in de hand.

Wat Joske echter niet weet, is dat Maurice zo overtuigd is van de belegging van Joske dat hij al zijn vrienden belt. ‘Ik heb een parel van een deal voor jullie’, zegt Maurice Lippens. ‘Short die Spaarvarkens.be, het is brol. Niemand leest het en ze geven bovendien alles gratis weg. Die zullen snel bankroet zijn. Zeg het voort.’ En zo geschiedde, waardoor de helft van alle aandelen van Spaarvarkens.be werden geshort.

De jager wordt prooi

De beweging die Maurice veroorzaakt heeft, heeft effect. Doordat iedereen aandelen van Spaarvarkens.be verkoopt en niemand ze wil kopen, daalt de prijs van het aandeel. Maar dan zet Jan De Korte zijn bril eens goed op de neus en gaat hij op zoek naar de oorzaak van de koersdaling. Na een kleine zoektocht ziet de belezen man via een melding op de site van de Belgische financiële waakhond FSMA dat 50% van de aandelen Spaarvarkens.be geshort is. Informatie die voor iedereen beschikbaar is: gewoon opzoeken!

En hij krijgt een geweldig idee. ‘Weet je wat,’ zegt Jan , ‘we gaan die kapitalisten eens een goede loer draaien. Als ik al mijn vrienden bel en we kopen elk allemaal voor een paar honderd euro in aandelen van Spaarvarkens.be, dan stijgt de prijs van de aandelen en maken die mannen verlies. Meer zelfs, als we allemaal afspreken om bijna alle aandelen te kopen en niet te verkopen, dan kunnen die shorters geen aandelen meer kopen en moeten ze die wel van ons overkopen. En dan zal het tegen onze prijs zijn,’ lacht Jan De Korte, even groen als de briefjes van honderd euro die in zijn ogen fonkelen.

Een lang verhaal kort? Jan en zijn vrienden kopen massaal aandelen van Spaarvarkens.be in en de koers gaat snel hoger. Eerst 10%. En dan 20%, 30%  … 40% … En ineens, uit het niets, verdubbelt de koers!

Verlies slikken

Joske krijgt al snel een telefoon van Maurice: ‘Joske, je geld is weg!’

‘Hoe?’ zegt Joske die verbouwereerd naar zijn computerscherm kijkt. ‘Ja, en je blijft geld verliezen as we speak. Ik kan echter je positie niet afsluiten, want er zijn geen aandelen te koop’, zegt Maurice, terwijl hij zijn Black Dragonsigaar uitdooft op het klantendossier van Joske. ‘Het ziet er niet goed uit, copain.’

Joske is ten einde raad en belt in wanhoop naar Jan omdat hij weet dat Jan nog aandelen van Spaarvarkens.be heeft. ‘Je moet me helpen, Carl! Ik heb aandelen Spaarvarkens.be nodig en wel nu!’ zegt Joske met een piepende stem.

En Jan? Die lacht en roept iets door de telefoon over op de knieën gaan en doorslikken. Joske kan de dag nadien dan toch zijn positie afsluiten, doordat iemand toch wat aandelen Spaarvarkens.be wil verkopen. Maar wel tegen tien keer de prijs waaraan Joske ze eerst verkocht ( en zo de schortpositie opende), waardoor hij een verlies heeft van 100.000 euro. De dag nadien koopt Joske een partijkaart van de PVDA en gooit hij zijn economieboeken met als titel De vrije markteconomie  in de vuilnisbak. ‘Ik zal er persoonlijk voor zorgen dat we de boel nationaliseren en alles van die rotlui afnemen’, roept hij nog voordat hij de Lemonnierlaan 171 in Brussel briesend binnenloopt.

Shorters verliezen miljarden

Beleggen wordt vaak moeilijk voorgesteld. Maar als u bovenstaand verhaal snapt, weet u bij deze wat het fenomeen shorten inhoudt.

Een veel grotere versie van bovenstaande gebeurde deze week op Wall Street. Beleggers verenigden zich en kochten met voorbedachte rade aandelen van het met schulden beladen GameStop. En aangezien meer dan 100 procent van de aandelen geshort waren, zorgde dit ervoor dat de prijzen sterk opliepen. Dus konden shorters niet anders dan de aandelen terugkopen van de kudde kleine beleggers. Het aandeel, dat vorige zomer 4 dollar noteerde, staat nu, wanneer ik dit schrijf, 345 dollar. GameStop is daarmee 24 miljard dollar waard.

En de shorters? Die lijden verliezen die oplopen in de miljarden dollars. Een van de grote jongens — Mervin Capital — moest ondertussen al gered worden door andere hedgefondsen via een bail-out van 2,75 miljard dollar. En ook andere partijen hebben op hun shorts massale verliezen geleden en lijden nog steeds as we speak.

En de schapen die de wolven van Wall Street verscheurden? Die lachen in hun vuistje. Waarbij vooral een jongeman met het YouTube account Roaring Kitty opvalt. Die investeerde 50 000 dollar in GameStop-opties en -aandelen, waardoor zijn investering op papier nu meer dan 20 miljoen dollar waard is.

Die financiële markten… Ze zullen me nooit vervelen.

Meet Josim Uddin

U kan ook de recente bijdrage over shorten van Pascal Paepen hier vinden.