Nucleaire oorlog: wat zijn de scenario’s voor beleggers?
Eerst en vooral. Stel dat er ooit een nucleaire aanval komt in Oekraïne, dan is dit verschrikkelijk en desastreus vanuit een menselijk standpunt. We hopen dat dit niet zal gebeuren en zijn tegen elke vorm van escalatie in deze richting. Ook zien we dit niet als een beleggingsopportuniteit omdat je enkel verliezers hebt. Spaarvarkens.be wil dan ook extra benadrukken dat het tegen de oorlog is in Oekraïne en hoopt dat het conflict snel opgelost zal worden.
Vanuit een educatief standpunt echter, vinden we het onze taak om de impact van een nucleaire aanval te duiden vanuit een beleggingsstandpunt. Dit omdat er veel theorieën rond gaan die een enorme daling van de markt voorspellen bij een nucleaire aanval. Met dit artikel willen we echter duiden dat je als belegger op rationeel vlak eigenlijk geen andere keuze hebt om te kopen in zo’n scenario. Een artikel op basis van scenario-analyse.
Scenario 1: een totale nucleaire escalatie
Laat ons beginnen we met het meest dramatische scenario dat we zelf een veeleer beperkte kans geven. Al is het maar omdat niemand er belang bij heeft en omdat – als puntje bij paaltje komt – we vrezen dat landen zoals de VS niet kunnen verantwoorden dat ze nucleair tussenkomen in Oekraïne bij het gebruik van kernwapens. Maar stel, er komt morgen toch een nucleaire aanval op Oekraïne. Een tactische bom, gelanceerd vanuit Rusland, met het idee om de gevechten te stoppen. Er is meteen paniek in Europa. Mensen beginnen te vrezen voor een nucleaire oorlog en de kwestie escaleert in die mate dat we evolueren richting een nucleaire oorlog en totale verwoesting.
Alles is kapot. Het is ieder voor zich en er is waarschijnlijk geen samenleving meer. Je geld is totaal waardeloos geworden en enkel de bezittingen in de echte wereld doen er nog toe. Alleszins, in de mate dat je ze bij je kunt houden. Want in zo’n samenleving is geweld met grote kans de norm en is het maar de vraag of je lang kunt overleven door meerdere problemen die op te lossen zijn als maatschappij, maar moeilijk als individu. Laat ons eerlijk zijn, in dit scenario maakt het niet uit wat je deed als belegger en is beleggen niet je eerste zorg. Je actie om op de koop- of verkoopknop geduwd te hebben heeft nu nul impact op je verdere leven.
De enige rationele keuze als belegger is eigenaardig genoeg om dit scenario volledig te negeren. Want zelfs al komt het, wat zou je doen? In een bunker zitten met jaren aan voedselvoorraden? Je met wapens beschermen en de deur bewaken van je bunker, waarvan meerdere mensen weten dat die bestaat? Die bunker zal al snel een doelwit worden. Verhuizen naar een boerderij in Nieuw-Zeeland? Is dat voldoende? Kan je daar een nucleaire winter doorkomen? Het is zelfs de vraag of je in zo’n leven wil of kan leven en niet beter zou omgekomen zijn bij het begin van de escalatie. We negeren dit scenario daarom als belegger.
Scenario 2: nucleaire aanval, maar geen nucleaire vergelding
Helaas, er is een ontploffing. Poetin gebruikt een tactische kernbom en de markten gaan lager. Vanaf dat moment heb je als belegger eigenlijk geen andere keuze om te kopen. Ja, we kunnen naar scenario 1 gaan. Maar dan ben je als belegger toch uitgespeeld, zoals eerder uitgelegd. En waarschijnlijk ben je toch te laat. Je geld uit het financieel systeem krijgen bij zo’n gebeurtenis? Good luck, wanneer iedereen wil dit en waarschijnlijk zal dit je niet op tijd lukken en indien wel, dan enkel tegen braderieprijzen.
Na enkele minuten en uren lijkt er uiteindelijk toch geen nucleaire tegenreactie te komen. We zien Rusland misschien nog wel een nucleaire aanval uitvoeren (ook al zou dit het einde van Rusland in zijn huidige vorm betekenen), maar andere landen die nucleair terugslaan voor een aanval op Oekraïne? Die stap zie ik landen in de praktijk niet zetten. Al is de kans nu wel heel groot dat landen zoals China en India zich gaan bemoeien met het conflict. Het nucleaire wapen gebruiken in deze wereld zal voor de internationale gemeenschap een teken zijn dat men de controle verloren is tot een extreem onverantwoordelijk niveau. Dit is verloren controle die men zo snel mogelijk zal willen terug krijgen.
Wees maar zeker dat de hele wereld het vanaf dat moment gemunt zal hebben op het Russische regime. Sancties zullen plots wel weerklank krijgen vanuit Azië. Er zal impact zijn op de energiemarkten en de voedselmarkten. Maar de economische impact zal kleiner zijn dan men op het eerste gezicht denkt. Rusland is immers al van het westen afgesloten. De bedrijfswinsten in bijvoorbeeld de VS zullen eventueel op basis van voedselprijzen/energieprijzen beïnvloed worden. Maar gaat men hierdoor plots minder consumeren? Neen. Indien deze gebeurtenis al impact zou hebben, is de kans zelfs groter dat men MEER gaat consumeren. Nog snel laptops/telefoons kopen om jezelf en je familie voor te bereiden, extra voedsel kopen,… De hamster in de mens zal wakker worden. En heb jij dan net in paniek verkocht? Dan zal het tegen de laagste prijs geweest zijn. Tevens weet je dat de enige rationele keuze was om te kopen. Want in scenario 1 is je geld waardeloos en zelfs in een negatief scenario 2 zal de wereld na een sterke daling van de beurs gewoon doorgaan. Met beperkte economische gevolgen. En dan hebben we het nog niet gehad over scenario …
Scenario 3: geen nucleaire aanval, alles blijft zoals het is.
Basisscenario. Rusland gebruikt geen tactisch nucleair wapen. De oorlog in Oekraïne blijft vermoedelijk nog jaren duren en Rusland zal de komende decennia van het Westen afgesloten blijven. Zelfs bij een terugtrekking van Rusland uit Oekraïne, blijven de sancties duren. Zelfs indien Poetin van het toneel verdwijnt, zullen Oekraïne en het westen voorwaarden stellen aan Rusland die het land bijna onmogelijk zal kunnen of willen accepteren. De herstelbetalingen, veiligheidsgaranties voor Oost-Europa en Oekraïne, een regimewissel,… Dingen die gevraagd zullen worden vanuit het Westen, kunnen niet op 1-2-3 gegeven worden door Rusland. Meer zelfs, het zou neerkomen op een totale capitulatie. Ofwel capituleert Oekraïne. Maar ook in dat geval blijft het conflict bevroren voor jaren omdat het Westen dit niet zal accepteren. Zelf zie ik geen oplossing voor dit conflict of een manier waarbij de economische banden hersteld kunnen worden. Een harde waarheid, maar wel het meest realistische scenario. Als belegger zal dit lang onze realiteit worden en blijven. Reken dus op jaren van energieproblemen in Europa (een structureel probleem op korte termijn, niet tijdelijk), maar ook dat Europa zich langzaam zal ontwikkelen naar een oplossing. En op die oplossingen spelen we in met onze portefeuilles.
Wil je meer van onze analyses lezen? Je kan die vinden in de Spaarvarkens Beleggingsclub, waar we onze portefeuilles en persoonlijke visies delen. In onze wekelijkse webinars voor de leden van de Club hoor je ook waarom onze portefeuilles het zelfs in dalende markten goed doen en welke instrumenten je kan kopen om je te beschermen in dalende markten. Je kan je hieronder inschrijven.