Iedereen wil een staatsbon. U ook?

Het is lang geleden dat landgenoten zich massaal naar hun bankkantoor haastten. Het lijkt wel alsof de banken iets gratis uitdelen. Maar de bank + gratis? Vergeet het! Er is gelukkig ook al geen ‘bank run’ in de klassieke zin van het woord. Die term wordt gebruikt als klanten massaal hun geld afhalen bij de bank omdat die op kapseizen staat. Neen, de bankiers hebben het druk omdat een nieuw product wordt aangeboden. Geen aandelen van een of ander hip bedrijf dat naar de beurs trekt. Wel de oersaaie, maar degelijke staatsbon. Het is geleden van de zogenaamde Leterme-bons van eind 2011 dat de staatsbon zo populair was. Is die populariteit terecht? Welke addertjes schuilen er in het gras? We wikken en wegen de nieuwe staatsbon en vergelijken die met de alternatieven die er op de markt zijn.

De missie van Spaarvarkens is de financiële kennis van iedereen verhogen met informatie, cursussen en onze community. De gratis info ontvang je met onze wekelijkse nieuwsbrief. Schrijf je nu in en krijg gratis toegang tot een webinar met spaarvarken Pascal Paepen over de nieuwe staatsbon! Uitschrijven altijd mogelijk.

Geen verrassing

Dat de nieuwe staatsbon zo populair is, mag geen verrassing zijn. Dinsdag zaten we met de collega-Spaarvarkens nog op een terrasje en deden we een ruwe schatting van de opbrengst voor de overheid. Die schattingen lagen ver uiteen. De meest voorzichtige bedroeg 1 miljard, de meest optimistische was die van mij: 5,5 miljard euro. Maar ik denk dat de overheid nog meer kan ophalen. We mogen niet vergeten dat de Belgen alleen al op de gereglementeerde spaarrekeningen 300 miljard euro hebben geparkeerd. Dat geld laten ze meestal staan, een jaar of zelfs veel langer. Maar ze krijgen er nog steeds weinig of geen intrest op. Dan is een verhuis naar een staatsbon logisch, want dat is een veilig product dat op een jaar 2,81% netto biedt.

Is de staatsbon wel zo veilig als hij lijkt?

Ja. Ons land heeft bij vooraanstaande kredietbeoordelaars een kredietrating van AA/AA-. Die rating geeft aan dat de kans dat ons land de schuld over een jaar niet kan terugbetalen uiterst klein is. Het kredietrisico is dus beperkt. Ook het renterisico is beperkt, vanwege de korte looptijd van de staatsbon. In het onwaarschijnlijke geval dat de Europese Centrale Bank de korte-termijnrente nog fors zou optrekken, zal de waarde van de staatsbon niet veel zakken omdat de belegger over een jaar 100% van zijn inleg terugbetaald krijgt. Er is ook al geen muntrisico omdat de staatsbon in euro wordt uitgegeven en niet in, bijvoorbeeld, Amerikaanse dollar.

Banken verhogen de rente

De afgelopen dagen verhoogden een aantal banken halsoverkop de rente op hun termijnrekening van een jaar. Argenta en AXA bieden nu ook 2,81% netto, bij Beobank krijgt u 2,84% en Deutsche Bank biedt zelfs 2,87% netto. Bij Deutsche moet u wel minstens 100.000 euro inleggen. Dat die banken zo snel reageren is fantastisch. Het is ook de bedoeling van de staatsbon om de banken concurrentie aan te doen. Johan Thys, de ceo van KBC, vindt de concurrentie zelfs ‘oneerlijk’ omdat je op een termijnrekening bij de bank 30% roerende voorheffing betaalt en op de staatsbon maar 15%. Dat klopt. Argenta en AXA moeten al 4,01% bruto bieden opdat de klant 2,81% overhoudt. België moet bruto amper 3,30% bieden opdat u 2,81% overhoudt. En die overige 49 basispunten, de roerende voorheffing, gaat ook nog eens naar de overheid.

Is een termijnrekening van de bank even goed als de staatsbon?

Als de bank je ook netto 2,81% of zelfs meer biedt op 1 jaar, is dan dat product even goed als de staatsbon? Ja en nee. Het kredietrisico is altijd wat hoger dan bij de overheid, maar laat ons ervan uitgaan dat de financiële situatie bij de banken niet zorgwekkend is en dat u ook van hen uw geld probleemloos zal terugkrijgen. Dan nog heeft de termijnrekening een nadeel ten opzichte van de staatsbon. Door het gigantische succes van deze staatsbon zal zijn verhandelbaarheid, of liquiditeit toenemen. Dat houdt in dat, als u onverwachts toch het geld nodig heeft in tussentijd, voor vervaldag, dat u eenvoudig uw staatsbon kan verkopen op de secundaire markt, aan een correcte prijs die wellicht niet veel onder de prijs zal liggen die u heeft betaald. Bij de termijnrekening is dat niet het geval. De bank zal u in tussentijd met moeite het geld teruggeven en zal een kost/boete aanrekenen als u onverwacht sneller uw geld nodig heeft. 

Bedrijfsobligaties bieden meer

4%, 5%, 8%,… We lezen hier en daar veel over producten die op een jaar nog veel meer zouden opbrengen dan de staatsbon. Gegarandeerde opbrengst, bovendien. Maar loop niet in die val. U krijgt een hoger rendement als u meer risico neemt. Wie meedoet met crowdlending of een obligatie koopt van een projectontwikkelaar of een ander bedrijf zal inderdaad een (veel) hoger rendement voorgeschoteld krijgen. Daar is maar 1 reden voor: er gaat ook een hoger risico mee gepaard. Een obligatie, en zeker een overheidsobligatie, zoals een staatsbon, is voor defensieve beleggers of voor het luik ‘laag risico’ in je portefeuille. Dan moet je niet gaan speculeren. Wie een obligatie koopt van een bedrijf dat niet kredietwaardig is, riskeert zijn hele inleg kwijt te geraken. Dat wil je niet meemaken.

Duitse staatsobligaties

Op de sociale media lijken Duitse staatsobligaties wel een hype. Ze zouden op de secundaire markt een (veel) hogere rente bieden dan de Belgische staatsbon. Dat klopt niet helemaal. Wie op de secundaire markt obligaties koopt, betaalt een beurstaks van 0,12% en betaalt ook zijn bank of broker nog eens aankoopkosten bovenop de koers. Daardoor daalt het rendement op een vergelijkbare, Duitse obligaties zowat tot op het niveau van de nieuwe Belgische staatsbon. De voorwaarden van de staatsbon zijn dus correct.

Niet wachten

Wie wil intekenen op de staatsbon, doet er goed aan daar niet te lang mee te wachten. De kans is klein dat het aanbod vervroegd wordt afgesloten en in principe heb je inderdaad tot eind volgende week de tijd om mee te doen. Maar we horen nu al dat de agenda in sommige bankkantoren helemaal vol is tot einde volgende week en dat er af en toe problemen zijn op de platformen van banken omdat iedereen tegelijk wil intekenen. Wacht dus niet te lang. Hou er ook rekening mee dat de intrest op de eenjarige termijnrekening bij je bank wellicht meteen weer daalt na het aanbod van de staatsbon. Wie toch te laat is krijgt nog een herkansing. Over drie maanden krijg je namelijk in principe nog een kans om in te tekenen op een interessante eenjarige staatsbon.