Amerikaanse schuldenberg doet duizelen

Democraten en Republikeinen bikkelen over omvang van nog meer stimuli

Een van de zwaktes die ik altijd al heb gehad, is dat ik graag met een rekenmachine in de hand diverse statistieken doorlicht. Vaak is die rekenmachine figuurlijk. In de praktijk werk ik met Excel. Wist je trouwens dat 27 biljoen dollar het cijfer van de week is? Het kwam amper in het nieuws in België, maar in de Verenigde Staten heeft de Amerikaanse overheid afgelopen week deze bijzondere mijlpaal overschreden. De schuldenberg van de federale overheid van de VS is nu al meer dan 27 biljoen (27.000 miljard) dollar groot. Die schuld stijgt iedere seconde. Dat kan je hier opvolgen. Je kan nog zoveel meer uit dit cijfer halen. Met de gegevens van de US Treasury en de bevolkingsgegevens kom je bij de schuld per Amerikaan.

Astronomische schuldenberg

Iedere inwoner in de VS heeft zo, via de overheid, al een schuld van 82.000 dollar. Maar natuurlijk betaalt  niet iedereen in de VS belastingen. Velen hebben nog geen job (de meerderheid van de mensen tussen 0 en 18 jaar) of zijn gepensioneerd. Hou je hier rekening mee, dan kom je op basis van de bevolkingsgegevens van de US Census te weten dat elke inwoner van de VS op arbeidsactieve leeftijd via de overheid een schuld torst van 217.000 dollar. Oeps!

De schulden in de VS schieten tegenwoordig per dag met raketsprongen vooruit. Terwijl de overheidsschuld nog ‘maar’ 5,8 biljoen dollar bedroeg in 2001, het jaar dat George Bush president werd, is de schuld in nominale bedragen sindsdien bijna vervijfvoudigd. En dat op minder dan 20 jaar tijd.

Tempo schuldgroei versnelt

Niet alleen de grootteorde van de schuldtoename, maar ook het tempo waarmee de schuld groeit, slaat je met verstomming. Of nog een andere statistiek. Alle schuld die sinds het ontstaan van de Verenigde Staten tot 2001 werd opgestapeld (5,8 biljoen), hebben de Amerikanen vanaf 2018 tot nu, in amper 2 jaar dus, er nog eens bijgedaan. In 2018 bedroeg de schuld 21,5 biljoen dollar terwijl de teller nu al op 27 biljoen dollar staat. En het jaar is nog niet om.

Er lijkt niet meteen een einde te komen aan deze grote schuldengroei. Zo bikkelen de Republikeinen en de Amerikanen voor een nieuw stimulusprogramma in de VS. Dat er nog stimulus moet komen, daarover is iedereen het eens. Maar over de omvang is er discussie. Zo willen de Democraten een stimulusprogramma van 2,2 biljoen dollar goedkeuren. Dat is al gepasseerd in het Huis van Afgevaardigden. Maar de Senaat, waar de Republikeinen aan de macht zijn, wil niet mee. Trump wil zelf een stimuluscheck van een ‘beperktere’ 1,6 biljoen dollar uitschrijven om zogenaamd het budget niet te veel te laten ontsporen. De Senaat wil het houden op een programma van 1,2 biljoen dollar. Zuinige jongens, die senatoren.

Geld is spotgoedkoop

Zo blijven de politici in de VS dus bikkelen. Het is niet de vraag of de schulden zullen toenemen, maar met hoeveel biljoen. Gelukkig was schuld in de VS nog nooit zo goedkoop. Terwijl in Europa overheden al jaren gratis geld kunnen lenen, zijn de rentes in de VS ook erg dicht bij het nulpunt gekomen. Zo kan de Federale overheid geld lenen op 10 jaar tegen 0,78%. Op 30 jaar is dat ook amper 1,58 procent. En dat terwijl Bush aan het begin van zijn termijn zijn schulden nog moest financieren tegen 5,50% of 3,5 keer zoveel als nu.

Uncle Sam blijft dan ook lustig geld uitgeven. Zo veilt de Amerikaanse schatkist enkel deze week al voor 109 miljard dollar aan overheidsobligaties met looptijden van 10 tot 30 jaar. De echte kampioen van de week is voor mij toch België dat erin slaagde om 800 miljoen euro te lenen tegen minus 0,645% voor een periode van 3 maanden. Terwijl de Amerikanen nog steeds betalen voor hun geld, zal de Belgische overheid alleen al door deze transactie 1,3 miljoen euro verdienen.

Goudprijs profiteert van schuldenbonanza

Een mens zou bij deze situatie voor minder vragen stellen bij de houdbaarheid van het financiële systeem. Het is opvallend dat de goudprijs sinds begin 2019 gestegen is van 1.287 dollar tot boven 2.000 dollar in augustus. Een stijging met meer dan 50% op minder dan 2 jaar. Ook de bitcoin ging in dezelfde periode maal 3 in euro gemeten. Een bewijs dat steeds meer en meer mensen hun heil zoeken in andere activa om hun vermogen te beschermen.

Helaas vrees ik dat er nog een pak schulden zullen bijkomen. Zo is COVID-19 zich opnieuw sterker aan het verspreiden. In Europese hoofdsteden zoals Madrid en Parijs zijn verregaande maatregelen genomen die de economie verder onder druk zullen zetten. Ook in Brussel moeten de cafés nu dicht. Direct en indirect bedreigt dat ook de inkomstenstroom van de overheid terwijl de uitgaven met de dag blijven groeien. Neen, die schulden, die blijven stijgen.