Closed-end fonds checklist (alternatief voor bankfondsen)

Closed-end fondsen staan open voor u. Mits het nodige huiswerk

In zijn tweede bijdrage schrijft Geert Junius over een interessant alternatief voor gewone beleggingsfondsen van de banken. Of gewoon interessant als belegging voor wie normaal in individuele aandelen belegt. Geert Junius vergelijkt de closed-end fondsen met de vele holdings die in Brussel noteren. De meeste closed-end fondsen noteren echter in Londen. In dit stuk bouwt Geert verder op op zijn eerste bijdrage/checklist. 

‘Er zijn ontzettend veel beleggingsfondsen, maar toch blijft het werkelijke aanbod voor u als particuliere belegger vaak beperkt tot huisfondsen (van de bank) of een afgebakende lijst van externe fondsen.
Meestal hebben deze fondsen hoge kosten van beheer en instap. Gelukkig zijn er ook fondsen die u op de beurs kan kopen en een stuk goedkoper uitvallen, zoals de passief beheerde ETF’s. Een nog andere, niet onbelangrijke markt van actief beheerde beleggingsfondsen, zijn de zogenaamde ‘closed-end fondsen’.

Als u in een dergelijk fonds stapt, koopt u net zoals bij gewone aandelen van iemand anders op de beurs, omdat het aantal aandelen van het fonds vast is. Dat is een groot verschil met een gewoon beleggingsfonds, waarbij nieuwe deelbewijzen worden uitgegeven bij een nieuwe aankoop. Hetzelfde verschil is er als u verkoopt: bij een closed-end fondsen moet de fondsbeheerder geen activa verkopen zoals bij een klassiek bankfonds. Daarom kunnen closed-end fondsen gemakkelijker investeren in minder liquide beleggingen (minder vlot verhandelde aandelen, red).

Sofina & Co

In België zijn de holdings op de beurs, zoals Sofina, Brederode of Ackermans & van Haaren eigenlijk een soort closed-end fonds. Maar ook in het buitenland en vooral in de VS en het VK is er een grote markt van closed-end fondsen. Die zijn daar bekend als Investment Trusts.
Via uw broker kan u in principe deze closed-end fondsen kopen en verkopen voor zover een KID (document met Essentiële Beleggersinformatie) beschikbaar is. De beschikbaarheid van dit document is net zoals voor open-end fondsen, tak 23 fondsen en ETF een vereiste om een aankoop door een particuliere belegger toe te laten. Voor Amerikaanse beursgenoteerde fondsen is dit document vaak niet aanwezig. In dit artikel hebben we het daarom vooral over de Britse investment trusts.
De markt van de investment trusts in het VK is groot. Er zijn niet minder dan 392 fondsen met een gezamenlijk beheerd vermogen van meer dan 200 miljard euro. Op de heel educatieve site van de associatie van de Investment Trusts, www.theaic.co.uk , vindt u veel informatie, onder meer over de risico’s en aandachtspunten. U kan op de site ook selecties maken van op basis van onder meer de beleggingscategorie, de beheerder en de geografische zone.

Illustratie

Bij wijze van illustratie – niet als aanbeveling – bespreken we in dit artikel een concrete aankoopoverweging. Op de website over de Investment Trusts (zie hierboven) kiezen we een fonds in de categorie “Global Smaller Companies “met de beheerder “Fundsmith”: het fonds Smithson Investment Trust. Het fonds is relatief groot met een marktkapitalisatie van meer dan 2 miljard euro, wat de verhandelbaarheid van het fonds ten goede komt.

Checklist

We gebruiken in onze oefening de checklist van ons vorig artikel https://spaarvarkens.be/beleggingsfondsen-de-10-punten-checklist-van-geert-junius . Onze checklist is sowieso niet exhaustief en voor de closed-end fondsen voegen we hier nog twee specifieke punten toe (die trouwens ook op holdings van toepassing zijn): a)premie/discount en b) leverage.
Maar we starten uiteraard met het nagaan van de toegang tot dit fonds in België. We gingen het na bij twee grootbanken. We kunnen het er niet kopen ondanks het feit dat het een beurstransactie is. Deze blokkering heeft wellicht te maken met het beschermen van de huisfondsen en mogelijks ook met de geldende bankpolitiek inzake “execution only”. Bij de twee online Belgische brokers waar we klant zijn, kunnen we deze beursaankoop op Londen wel uitvoeren!

Smithson Investment Trust (belegt in kleine beurskapitalisaties)
Oefening met de checklist

1. Beschikt u over de nodige informatiedocumenten?

Er is een KID beschikbaar. Het fonds heeft daarenboven een eigen website met heel wat informatie. Er is onder meer een interessante “Owner’s Manual” waarin de investeringsfilosofie wordt toegelicht. Het fonds staat ook op de Britse Morningstar website. Het fonds kan dus zeker adequaat geanalyseerd worden. Aarzel ook niet om op het internet te zoeken naar opinies over het fonds.

2. Wat is de juridische aard van het beleggingsfonds?

Het gaat hier om een aandeel dat op een effectenrekening zal terechtkomen. Dit betekent dat het ook overdraagbaar is bv. via bankgift. Het fonds kan dividenden uitkeren maar heeft als politiek dit zo weinig mogelijk te doen.

3. Wat is de beleggingscategorie van het fonds?

Bij Morningstar behoort het fonds tot de categorie “Global Small/Midcap Equity”

Het is uiteraard van belang te bepalen of u deze categorie een plaats wil geven in uw portefeuilleverdeling en hoeveel die mag bedragen.

4. Wat is de risicoscore en zijn er ratings over het fonds?

De interne risicoscore is 4 op een schaal van 7, wat medium risico inhoudt. Maar wees er van bewust dat het hier hoe dan ook gaat om louter aandelenrisico met mogelijks grote koersschommelingen.

Bij Morningstar is er (nog) geen kwantitatieve sterrenrating voor het fonds, en evenmin een kwalitatieve rating over het beheer ervan. De beheerder Fundsmith bezit wel mooie credentials met een ander fonds, Fundsmith Equity, dat onder meer de kwalitatieve rating Gold behaalde.

5. Wat zijn de in-en uitstapkosten?

Bij onze twee online brokers betalen we een beperkt vast makelaarsloon, het tarief voor een aan- of verkoop op de Londense beurs. Dus we betalen geen percentage zoals bij klassieke beleggingsfondsen.

Noteer ook dat u met limietkoersen kan werken, wat we aanraden bij onzekerheid over de liquiditeit op een bepaald moment (dat is ook niet mogelijk met de gewone beleggingsfondsen).

6. Wat zijn de jaarlijkse beheerskosten van het fonds?

De TER (total expense ratio) beloopt 1,04 % per jaar. Dit is geen hoog percentage voor een actief beheerd aandelenfonds.

7. Hoeveel belopen de beurstaksen bij aan-en verkoop?

De Belgische beurstaks beloopt 0,35 % bij aan- en verkoop.

Hier bovenop komt -enkel bij aankoop- een Britse beurstaks (stamp duty) van 0.5%.

8. Wat is het regime van de Reynderstaks? Andere belastingen?

Dit aandelenfonds heeft naast aandelen maar een heel beperkte cash positie dus de Reynderstaks is in principe niet van toepassing.

Voor dividenden uit het VK is er geen roerende voorheffing. Wel de Belgische RV.

9. Wat is de rendementsbenchmark van het fonds?

Het fonds zelf hanteert geen benchmark als hulp voor de samenstelling van de portefeuille.

Morningstar hanteert voor het fonds de benchmark “MSCI World Small Cap NR USD”.

Gezien de louter educatieve bedoeling van dit artikel hebben we geen analyse gedaan van de historische prestaties van het fonds waaronder de vergelijking met indexen of andere fondsen.

Op basis van de index kan u eventueel op zoek gaan naar alternatieven voor het fonds. Een voorbeeld: op de beurs van Frankfurt noteert een ETF met dezelfde index: Ishares MSCI World Small Cap USD. Ook bij de overweging van een ETF is het nodige huiswerk aan de orde.

10. Wat is het muntrisico?

Het fonds noteert in GBP, maar belegt in diverse andere munten. Uit de geografische samenstelling van de portefeuille kan u de muntblootstelling afleiden. Een belangrijke vaststelling is dat het fonds enkel in Westerse economieën belegt en dus geen exotisch muntrisico neemt. De fondsbeheerders hebben de expliciete politiek om niet aan indekking van muntrisico’s te doen. Zij vinden dit te complex, te kostelijk en sowieso nooit volmaakt.

11. Hoeveel bedraagt de premie of discount van het aandeel van het fonds tegenover de netto inventaris waarde van de activa (NAV)?

Op 31/3/2021 noteerde het aandeel van het fonds met een premie van 3,1 % tegenover de netto-inventariswaarde van de activa. Zoals bij een holding maakt de toekomstige evolutie van de premie of de discount een deel uit van het koersrisico van het aandeel. Met een discount kopen lijkt a priori interessanter om de activa te verwerven, maar er bestaat geen zekerheid dat een discount zal verminderen in de toekomst. Discounts of premies hebben meestal ook een verklaring.

12. Wordt er een leverage (hefboom, red) toegepast door het aangaan van schulden?

Het fonds heeft als politiek om geen schulden aan te gaan om een hefboom toe te passen die tevens het risico zou verhogen. Er is enkel een interne toelating voorzien om een maximale korte-termijnfinanciering van 15% aan te gaan, dit dus om eventuele kortstondige liquiditeitsbehoeften te dekken.

Met deze bijdrage hopen we u weer wat slimmer te hebben gemaakt, zowel over de mogelijkheden op de markt als over het maken van beleggershuiswerk. Wordt vervolgd!

Ook in de 10 +10 opleiding van Spaarvarkens komen beleggingsfondsen aan bod : BELEGGINGSCURSUS SPAARVARKENS

Beleggingsfondsen: de 10-punten checklist van Geert Junius – Spaarvarkens.be