Bitcoin: een rage, fraude of meer? 

• Giani De Pauw: ‘Is de bitcoin nu een rage, gewoon fraude of toch meer?’

Bitcoin wordt door velen nog steeds beschouwd als een rage, een piramidespel (fraude, dus) en iets dat even snel zal verdwijnen als het gekomen is. De cryptomunt heeft door frauduleuze organisaties zoals Bitconnect en Onecoin en ook door het gebruik op de The Silk Road – de zwarte markt van het internet – een slechte reputatie gekregen. Deze argumenten worden door bitcoinsceptici vaak gebruikt om de munt in diskrediet te brengen. Jaar na jaar blijkt dat bitcoin toch veel meer is dan dat. Geld wordt wereldwijd aan een recordtempo geprint door centrale banken en dit terwijl de intrest rond de 0% zit. Stijgende voedsel- en energieprijzen duiden op aankomende inflatie. Hierdoor stellen almaar meer mensen ons economisch en financieel systeem in vraag.

Op 3 januari 2009 werd de eerste ‘bitcoinblok’ gemijnd. In dit blok zat een verborgen boodschap die het volgende te zeggen had: “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks”. Dit geeft ons een aanwijzing naar de reden van het bestaan van bitcoin, namelijk de bezorgdheid over het huidige financiële en economische systeem in het midden van de grootste financiële crisis van deze eeuw.

Nobelprijswinnaar 1984

Nobelprijswinnaar Friedrich Hayek verklaarde in 1984 het volgende: “Ik geloof niet dat we ooit weer goed geld zullen hebben voordat we het ding uit de handen van de overheid hebben genomen. Dit wil zeggen dat we het niet met geweld uit de handen van de overheid kunnen nemen. Het enige wat we kunnen doen is via een sluwe omweg iets introduceren dat ze niet kunnen stoppen.”

Is bitcoin capabel om dit doel te bereiken en ons hele financiële en economische systeem te veranderen? Dit zal enkel de tijd uitwijzen. Maar we kunnen wel veel leren over het traject dat bitcoin de voorbije 12 jaar heeft afgelegd en over de werking van de cryptomunt.

Hoe werkt bitcoin?

Wanneer je een winkelier betaalt met een bankkaart gaat de bank na of je wel genoeg geld hebt om de betaling te voltooien. Indien er genoeg op je rekening staat, haalt de bank het bedrag van de transactie van je rekening. De bank werkt zijn transactielogboek bij en neemt een kleine commissie op de transactie. Als je de bank als tussenpersoon uit deze transactie wil halen, wie zou je dan vertrouwen om de rekeningen correct bij te houden? Éénzelfde persoon zal je niet vertrouwen met zoveel macht, maar een collectieve groep van miljoenen mensen wel. Op deze manier is er geen centraal logboek van transacties.

Vele kopieën van dit transactielogboek worden verdeeld over de hele wereld. Iedere eigenaar van een kopie registreert alle transacties. In dit model zal de winkelier bij ieder logboek controleren of je wel voldoende geld hebt. Indien de transactie correct kan verlopen worden alle kopieën van het logboek bijgewerkt. Wanneer een transactie frauduleus zou zijn en niet voorkomt in alle kopieën van het transactielogboek, wordt de transactie geweigerd. Deze grote groep die transacties controleert zijn geen mensen, maar wel computers op een wereldwijd netwerk.

Zogenaamde ‘mijners’ zorgen ervoor dat het netwerk blijft werken door complexe wiskundeproblemen op te lossen. Deze ‘mijners’ mijnen bitcoins in blokken.

De blokken kan je het best vergelijken met een pagina in een kasboek. Ze bevatten namelijk alle recente transacties. Wanneer de ‘mijners’ zo een blok mijnen verwerken ze de transacties. Hiervoor ontvangen ze een beloning in de vorm van bitcoin. Op deze manier wordt bitcoin gemijnd tot de limiet van 21 miljoen bitcoins bereikt is. Deze limiet zal bereikt worden rond het jaar 2140.

Om te vermijden dat deze bitcoins plots in 1 keer worden gemijnd, past het systeem de moeilijkheidsgraad van de wiskundeproblemen aan naargelang het netwerk sterker wordt. In de beginjaren was het nog mogelijk met een doodgewone laptop bitcoins te mijnen. Vandaag is dit niet meer het geval. Tegenwoordig heb je grote hoeveelheden gespecialiseerde computers nodig om bitcoins te mijnen. Omdat dit veel energie vraagt worden deze bitcoinmijnen vooral ingericht op plekken met goedkope stroom. In België zal je bijgevolg niet snel een winstgevende bitcoinmijn tegenkomen. Daarnaast wordt de beloning die bitcoinmijners ontvangen elke 4 jaar gehalveerd.

Bitcoin, het digitale goud?

Zowel bitcoin als goud hebben een gelimiteerde voorraad. Beide krijgen het grootste deel van hun waarde door het vertrouwen dat de maatschappij eraan schenkt. Door deze gelijkenissen bekijken velen bitcoin als een opslag van waarde, net als goud. Hierdoor wordt het vaak het digitale goud genoemd. Of bitcoin weldegelijk een opslag van waarde is, blijkt een eeuwige discussie tussen beleggers. Enkel de tijd zal dit kunnen uitwijzen.

Het aantal bitcoingebruikers is momenteel nog relatief laag. Naargelang het aantal gebruikers toeneemt, zal ook de prijs stijgen omwille van de beperkte voorraad. Ondanks het feit dat deze beperkte voorraad dagelijks wordt aangevuld met nieuwe bitcoins, gaan er ook grote hoeveelheden bitcoins verloren. Bitcoinportefeuilles waarvan de privésleutel zoek geraakt is zijn niet meer toegankelijk, waardoor deze bitcoins in essentie uit de actieve voorraad verdwijnen. Van de huidige 18,7 miljoen bitcoins zijn er naar schatting al 4 miljoen verloren geraakt.

Een ander argument dat door voorstanders van het digitale goud wordt gebruikt is de totale marktkapitalisatie. Deze ligt nu rond de 835 miljard dollar, maar zou volgens deze beleggers naar hetzelfde niveau als goud kunnen stijgen. Alle goud in de wereld vertegenwoordigt nu een waarde van … 9.200 miljard dollar! Met dergelijke voorspellingen moeten we altijd heel voorzichtig zijn, maar het valt niet te ontkennen dat het pad dat bitcoin heeft afgelegd heel opmerkelijk is.

Op dit moment kunnen we wel stellen dat een groot deel van het kapitaal dat de bitcoin- en cryptomarkt in gaat gebruikt wordt voor speculatieve doeleinden. In de markt zit ook een grote hefboomwerking. Er wordt veel geld geleend om de speculatiewinsten te verhogen. Ook dit is niet geheel zonder risico. Daarnaast wordt de regelgeving van verschillende overheden almaar strenger met betrekking tot de cryptomarkt. Het is dus niet allemaal rozengeur en maneschijn in cryptoland. Zoals altijd is de leuze “Hoe hoger het risico, hoe hoger de potentiële winst (of het verlies)” van kracht. Diversifiëren is het belangrijkste. Een goed gediversifieerde portefeuille aanvullen met bitcoin kan in mijn optiek wel kansen bieden.

Van één ding kunnen we wel zeker zijn. Bitcoin is het systeem dat de blockchaintechnologie op de kaart gezet heeft. Deze technologie zal de wereld veranderen. Dit bespreek ik in een later artikel op Spaarvarkens.be.

Lees ook: De 3 favoriete beleggingen van Giani De Pauw – Spaarvarkens.be